مدیریت IT – قسمت اول – CIO چیست؟

در این سری از مطالب قصد دارم به تحلیل جایگاه سازمانی مدیر IT، تعریف تواناییها و مسئولیتهای این نقش سازمانی بروم. به عقیده من و بر اساس تجربیاتی که از مشاهده نقش مدیران IT در سازمانهای مختلف داشته ام، در بسیاری از شرکتها مدیر شبکه و یا مدیر نرم افزار بعنوان مدیر IT شناخته می شوند. (که البته این موضوع به اندازه سازمان هم مربوط می شود.) اما با توجه به نقش کلیدی خدمات فناوری اطلاعات در انجام امور روزمره سازمان، شخصی که در سازمان مسئولیت امور IT را بر عهده می گیرد باید درکی صحیح از اهداف سازمان داشته باشد. اوائل راه اندازی این بلاگ مطلبی نوشته بودم با عنوان 15 نکته برای مدیران تازه کار در IT که نیازمندیهای اولیه برای مدیران IT را تشریح می کرد. اما در این سری از مطالب نگاه کلان تر و جامع تر به این نقش سازمانی خواهم داشت.

در قسمت اول که همین مطلب است به تعریف و تشریح نقش CIO خواهم پرداخت. و در قسمت بعد به سراغ تواناییهایی که یک CIOیا مدیر IT باید داشته باشد خواهم رفت.

CIO چیست؟

طبق تعریف ویکی پدیا، CIO یا Chief information Officer عنوان شغلی است که در سطحی کلان برای مسئول دپارتمان IT بکار می رود. CIO در سازمان معمولا به Chief Operation Officer و یا Chief Executive Officer گزارش می دهد. در سازمانهای ایرانی دپارتمان IT هم گاهی زیر مجموعه واحد طرح و برنامه است و در مواقعی که مدیر ارشد یا همان CEO درک خوبی از کارکرد فناوری اطلاعات در سازمان داشته باشد، مدیر IT را زیر مجموعه خودش قرار می دهد. در بعضی از سازمانها (البته غیر ایرانی) CIO ممکن است عضوی از هیات مدیره هم باشد.

با توجه با کوتاهی عمر این نقش در سازمانها، شرایط احراز یکسانی در هر سازمان وجود ندارد. در واقع در هر سازمان افراد با تخصص ها و گرایشهای متفاوت ممکن است بعنوان مدیر IT انتخاب شوند. بیتشر این افراد کسانی هستند که دارای پیشینه فنی در زمینه های مختلف امور کامپیوتر می باشند و یا کسانی هستند که دوره های MBA را گذرانده اند. افرادی که فارغ التحصیل رشته های MBA می باشند، به این دلیل که معمولا درک خوبی از مفاهیم مدیریت و مدیریت استراتژیک دارند، می توانند اهداف سازمان را بشناسند و خدمات IT را با اهداف هماهنگ کنند. در سازمانهای ایرانی هم کمابیش چنین شرایطی حاکم است. بیشتر افرادی که پیشینه فنی دارند به این سمت می رسند، اما در شرکتهای دولتی ممکن است شرایط به گونه دیگری باشد و افراد با تخصصهای غیر مربوط هم بعنوان مدیر IT انتخاب شوند. در نهایت داشتن دانش عمومی مدیریت، مثل هر نقش مدیریتی دیگر در سازمان می تواند به شخص مدیر IT کمک شایانی نماید.

در قسمت بعد بیشتر راجع به توانایی هایی که یک مدیر IT احتیاج دارد صحبت خواهم کرد.