چرا از پاورپوینت استفاده می کنیم؟
قبل تر در دو مطلب تواناییهای ارائه مطلب و سخنرانی به روش استیو جابز درباره مهارتهای ارائه مطلب و سخنرانی نوشته بودم. دلیل نوشتن این مطلب شرکت در سمیناری بود که با موضوع مهارتهای مذاکره برگزار شد. برای من سمینار مفیدی بود اگرچه عدم زمانبندی مناسب باعث شد تا بسیاری از موضوعات مورد نظر در سمینار مطرح نشه اما در محدوده ای که موضوعات مطرح شد من با مباحث جدیدی آشنا شدم که تاکنون درباره شان چیزی نمی دونستم. چند اسلاید که رد شد متوجه شدم که با مجموعه ای از اسلایدهای که حاوی مطالب نوشتاری زیاد، با فونت کوچک و به زبان انگلیسی است، روبرو هستم که مشاهده آنها تمرکزم را از صحبتهای سخنران محترم منحرف می کند. همچنین سخنران برصحبتهایش آنقدر مسلط بود که توجهم از اسلایدها منحرف می شد و من این سوال را از خودم پرسیدم که اگر این پاورپوینت به طور کلی حذف شود و مخاطبین اسلایدها را نبینند چه اتفاقی می افتد؟ اکنون این سوال را اینطور مطرح می کنم: " اساسا چرا از پاورپوینت استفاده می کنیم؟"
برای اینکه به این سوال پاسخ بدهم ابتدا به هرم یادگیری می پردازم. هرم یادگیری که در تصویر زیر هم مشاهده اش می کنید نتیجه تحقیقات Edgar Dale است که در حدود سال 1970 تهیه شده است.
مطابق طبقه بندی های انجام شده در این هرم، خواندن مطالب 10% باعث یادگیری می شود. شنیدن 20% و دیدن تصاویر 30%. 50% از میزان یادگیری با شنیدن و دیدن همزمان اتفاق می افتد که کلاسهای درس و سمینارها بیشتر در این محدوده قرار می گیرند. 70% از یادگیری با صحبت کردن و محاوره بدست می آید و 90% از یادگیری با تجربه مستقیم بدست می آید. هدف این مطلب پرداختن به جزییات این هرم نیست. اما همانطور که گفتم سمینارها می توانند در بهترین حالت 50% از مواردی را که بیان می کنند به مخاطب خود آموزش دهند. باز هم تاکیید می کنم در بهترین حالت.
نقش استفاده از پاورپوینت در این مرحله شناخته می شود. استفاده از اسلاید ابزاری است که به سخنران یا فرد آموزش دهنده کمک می کند تا میزان اثربخشی مطالبی که بیان می کند را بالا ببرد. در طراحی پاورپوینتها باید دقت داشت تا آنچه که قرار است از زبان سخنران بیان شود در اسلایدها نمایش داده نشود و سخنران باید بتواند هماهنگی مناسبی بین اسلایدها و مطالبی که می گوید برقرار کند. بدین ترتیب می تواند با ارجاع به موقع مخاطب به اسلاید و با نمایش یک تصویر، یک جمله و یا حتی یک کلمه تاثیر مناسبی بر مخاطب بگذارد.
پی نوشت:
هرم یادگیری نشان می دهد که بهترین شکل آموزش شرکت در کارگاه های آموزشی است که دانشجو در آن نقش منفعل (Passive) ندارد.