اگر اشتباه نکنم Tony Buzan در سال 1974 نقشه ذهنی را اختراع کرد که تحولی بزرگ در شکل فکر کردن بوجود آورد. دیشب داشتم پادکستی را گوش میکردم که Tony Buzan در آن به نقش تصویر و رنگ در بخاطر سپردن و یادآوری اشاره میکرد. البته با توجه به اینکه این پادکست یک مصاحبه تلفنی ضبط شده بود، برای من سخت بود که تمام حرفها را متوجه بشوم. کمی با عقب جلو کردن و تکرار بخشهای مختلف سعی کردم مواردی را متوجه بشوم.
نکته جالبی که Buzan به آن اشاره میکند اینست که ما در زمینه های مختلف آموزش می بینیم. در زمینه رفتار اجتماعی، فعالیتهای فیزیکی، حل معادلات ریاضی و غیره. اما در زمینه فعالیتهای ذهنی آموزشی نمیبینیم و معمولا اطلاعاتی درباره روشهای بخاطر سپردن و یادآوری نداریم. و بعد اشاره میکنه که mnemonic (بخوانید نمانیک) روشی است که در افزایش توانایی های ذهنی موثر است. خیلی وقتها برای یادآوری بسیاری از موراد ما از نشانههایی استفاده میکنیم. مثلا برای یادآوری یک شماره تلفن یا یادآموری موضوعی خاص از نام یا عنوان ویژهای استفاده میکنیم. برای آشنایی با mnemonic های مختلف اینجا را ببینید. یکی از فرمهای mnemonic استفاده از تصویر و رنگ است که نقشه ذهنی هم در این دسته میگنجد. اما با گوش دادن به این پادکست متوجه شدم که من از نقشه ذهنی برای بخاطر سپردن موضوعی استفاده نمیکنم بلکه برای یادداشت برداری و بهتر فکر کردن استفاده میکنم. مثلا اگر بخواهم ایدهای را گسترش دهم بدون شک تنها انتخابم استفاده از نقشه ذهنی و ابزارهای مرتبط است. در هر صورت اگر مثل من از نقشههای ذهنی برای بخاطر سپردن و درک بهتر موضوعی استفاده نمیکردید، باید در نظر داشته باشید که اختصاص رنگ و تصویر به هر شاخه از نقشه ذهنی میتواند موثر باشد.
شما از نقشههای ذهنی چطور استفاده میکنید؟ سعی میکنید ایدهای را با نقشه ذهنی گسترش بدهید یا برای درک و بخاطر سپردن مفاهیم از آن استفاده میکنید؟
مطالب مرتبطی که قبلا درباره نقشه ذهنی نوشته ام را مطالعه کنید:
نقشه ذهنی اهداف خود را ترسیم کنید!
——————————————————————————————————————————————
در صفحه بپرسید؟ می توانید سوالات خود را در زمینه مطالبی که در بلاگ می نویسم مطرح کنید تا درباره آنها مطلب بنویسم.
می توانید مشترک فید مطالب این بلاگ بشوید و یا در توییتر من را دنبال کنید.
بلاگ سازمانی خود را ثبت کنید تا در Thecoach.ir به خوانندگان جدید معرفی شود.
خدماتی را که می توانم ارائه بدهم مطالعه کنید و در صورت نیاز با من تماس بگیرید.
براي من هم نقشهي ذهني کاربردش همين سيستماتيک کردن فکر کردن و گسترش ايدهها است و به نظرم، همين که باعث ميشه منظمتر فکر کنم خيلي در بهبود شيوهي تفکرم و نتايج ايدههام بهم کمک کرده.
نقشه ذهنی را دوست دارم. برای آدمی مانند من که ذهن پراکنده و جستجوگری در جهات فراوانی دارم نقشه ذهنی یک جور افسار و کنترل کننده است. چندین تا طرح و پروپوزال را به کمک mindmanager نوشتم و هیچ وقت یک ضرب برای نوشتنش وقت نگذاشتم. هر باز که چیزی یادم می آمد اضافه می کردم و آخر سر دیدم یک طرح کامل دارم.
ايجاد و به روز رساني يک نقشه هر چند ازش استفاده متداوم هم نشه خودش ميتونه باعث اوليت بندي اهدافمون بشه که بعضا واقعا لازمه
خیلی وقت است که استفاده از نقشه ذهنی برای یادگیری و به خاطر سپاری برایم اهمیت پیدا کرده، اما کمتر از آن استفاده کرده ام.
یکی از کاربردهای عالی آن در نت برداری و خلاصه کردن کتابها است.
دوستان نميدونم نرمافزار Minamapper را ديديد يا نه. از Mindmanager خيلي بهتره و از همه مهمتر با زبان فارسي مشکل نداره.
اون بالاييه Mindmapper بود!
کاربردش برای من اینه که وقتی اجزای ایده رو تو ذهنم میارم رسمشون میکنم و اون قسمت ذهنم که قرار بوده اون اجزا رو نگه داره تا کل کامل بشه آزاد میکنم و مشغولش میکنم به کار اصلی، یعنی تحلیل ماجرا.
ظاهرا mind mapping خیلی برای بخاطر سپردن و یادآوری استفاده نمیشه. من هم با تحلیل و گسترش ایدهها خیلی موافقم. ابزار بسیار عالیه برای این کار.
با سلام به همه دوستان
در مورد نقشه های ذهنی باید ابتدا از آقای امیر مهرانی بسیار تشکر کنیم که ما را با این مبحث آشنا کرده است.
در مورد آقای تونی بوزان مراجع دیگری از همین نویسنده ترجمه شده است که از نمونه های آن می توانم به برنامه ریزی به وسیله نقشه های ذهنی و همچنین نیروی نبوغ کلامی و نیروی نبوغ فیریکی و نیروی نبوغ اجتماعی و نیروی نبوغ معنوی و آموزش تند خوانی به روش تونی بوزان و …. منتشر شده است.
برای من نقشه های ذهنی به مثابه مفهوم نقشه های عصبی در برنامه ریزی می باشد.
و بیشتر برای افرادی که می خواهند برنامه های با ثباتی را تدوین نمایند مورد استفاده است یعنی برنامه هایی که در آن تمام جوانب کار در نظر گرفته شده است و..
در پایان ضمن تشکر فراوان از آقای مهرانی تقاضا دارم که این مبحث ادامه داشته باشد تا بتوانیم تجربیات خود را با هم مبادله کنیم و بتوانیم نقشه های ذهنی بهتری را ترسیم نماییم
@محمد حسن بسیار عالی من هم سعی میکنم که این موضوع را ادامه بدم. اما اگر کسی در حال حاضر موضوع مشخصی در ذهن داره پیشنهاد بده. یا حتی بعنوان پست مهمان میشه در این مورد مطلب نوشت.
@امیر مهرانی
همه افراد مثل هم یاد نمی گیرند، شاید برای شما نقشه ذهنی ابزار جالبی برای یادگیری نباشه اما عده ای (اصطلاحا visual learners) بیشتر از روی دیدن تصاویر و اشکال یاد می گیرند تا خواندن و یا گوش کردن و برای این افراد دیدن موضوعی در غالب نقشه ذهنی یک نعمت بزرگ است و تا حد زیبایی به روند یادگیری آنها کمک می کند.
ضمنا نقشه ذهنی یک ابزار کارای مطالعه غیرخطی است.
@ahmd شما همیشه یک مخالفت ظریفی با بیشتر مطالبی که من مینویسم داری که این جالبه!
در مورد توضیحات کاملا باهات موافقم. من نظر خودم رو گفتم و موضوع رو به بحث گذاشتم. کاش شما تجربه عملی و دیدگاه خودتون رو بگید که برای همه مفید باشه چون همه میدونیم که اصولا چنین ابزارها و تکنیکهایی برای آدمهای متفاوت کارکردهای مختلفی داره.
@امیر مهرانی
خوب اون درصدی مخالفت که شما گفتی به مطالب بر میگرده و نه خود شما و طبیعی است که پیش بیاید.
یکی از کاربردهای عالی نقشه ذهنی که دیده ام در خلاصه برداری کتابها است. اگر شما با فاصله کمی بعد از مطالعه یک کتاب یک نقشه ذهنی از کل مطالب و سرفصلها(به طور شاخه ای) و … بردارید در مواقع بعد می توانید با یک مرور کوتاه چند دقیقه ای روی نقشه، کل مطالب را به خاطر بیاورید.
تهیه نقشه ذهنی یک کتاب 200 صفحه ای هم شاید تا حدود 1.5 ساعت زمان بگیرد.
وقتی ادوارد دبونو در کتاب هنر فکر کردن بر ساخت الگو های ذهنی برای حل مسایل و مشکلات به صورت خلاقانه تاکید میکند به این نتیجه میرسیم برای ارتباط با افراد هم سطح و هم فکر خود باید زبان مشترکی ایجاد شود یکی از بهترین زبانها برای تشریک مساعی با یکدیگر همانا استفاده از نقشه های ذهنی است.
نقشه های ذهنی یک مفهوم برتر عملیاتی است . در اینجا شاید مفهوم یادگیری مطرح نیست.فکر میکنم ما در اینجا نمی خواهیم در باره شیوه های یادگیری یا آموزش صحبت کنیم بلکه با ید با استفاده از یک ابزار برتر مشترک آن را عملیاتی نموده و به سمت نتایج مطلوب خود حرکت نماییم.
یه کلیپ کوتاه از تونی بوزان درباره نقشه ذهنی، شاید براتون جالب باشه.
http://www.youtube.com/watch?v=MlabrWv25qQ
سلام من یک معمار هستم و در محدوده تخصص خودم باید بگم که این یک مفهوم ثابت شده است که نمودار ها و دیاگرام ها همزمان هم به تکمیل تصور ذهنی از مسئله کمک میکنند و هم می توانند شخص رو از طریق پیگیری مفاهیم ساده که با تصویر در ذهن میمونه تا قسمت های پیچیده تر موضوع به یاد اوری مطالب کمک کنند،در ضمن از مطالب مفید شما ممنون.